Onderwijspsycholoog André Baars geeft je een verrassend inzicht over hoe binnen het onderwijs tegen de motivatie van leerlingen – of het ontbreken ervan – wordt aangekeken. Hij gebruikt een bepaalde stelligheid om je tegenover zijn uitspraken te positioneren en prikkelt je om een andere kijk op jouw leerlingen te krijgen. Zijn stijl is confronterend, maar met humor. Of in de woorden van Baars zelf: ‘Het gaat mij er niet om gelijk te krijgen. Ik wil dat je er wat van vindt! Dat geeft blijk van een betrokkenheid die onmisbaar is in een leertraject.’

'We kunnen niet niet-leren'

Dit zegt Baars over leren:
'De vraag hoe we het beste onze leerlingen kunnen ondersteunen is in de praktijk teveel een onderwijsorganisatorische vraagstuk geworden in plaats van een leerpsychologische. Het vermogen om te leren zit diep in de mens verankerd en het vormt de basis voor al zijn handelen. Docenten en begeleiders dienen zo nauw mogelijk aan te sluiten bij dit natuurlijk en doorlopend proces. Leren op school is niet wezenlijk anders dan het leren dat we voortdurend buiten school ook moeten doen om onze doelen in het dagelijks leven te bereiken. We kunnen niet niet-leren.'

Als (mede)oprichter van leerstroming Agora is Sjef Drummen zonder meer een onderwijsvernieuwer. Agora draait om LOB; de loopbaan van de leerling vormt de rode draad door dit onderwijs. In zijn presentatie gaat Drummen in op de ’tien geboden van het leren in de 21e eeuw’. Agora is het oud-Griekse woord dat 'plein' betekent en verwijst naar de pleinen waarop de Grieken ekaar ontmoetten en van elkaar leerden. Het berust op drie pijlers:

1. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en willen graag leren, de school hoeft dat alleen maar te ondersteunen;
2. Leren kan overal plaatsvinden: ‘de wereld is het plein’;
3. Een school functioneert als een ‘plein dat verbindt’. Er wordt niet meer gedacht in strikt te onderscheiden domeinen als thuis, straat, school en virtueel.

Dat zie je terug in het gebouw van Nikée in Roermond, waar een deel van de leerlingen zich volgens deze principes ontwikkelen. Drummen: ‘We hebben ooit het model gehad waarbij je alle kennis van de wereld in stukjes hakt. Je noemt het ‘vakken’. (…) Wij draaien het helemaal om: we gaan de wereld onderzoeken. Doordat leerlingen die wereld onderzoeken, komen ze de kennis tegen die nodig is om de wereld te snappen.’